خبرگزاری تسنیم: پایگاه خبری تحلیلی المانیتور در گزارشی به شرج جزئیات جدیدی از فرآنید مذاکرات مستقیم بین مقامات کشورمان و آمریکا پرداخت.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم؛ لارا روزن، گزارشگر پایگاه خبری تحلیلی المانیتور در گزارشی مشروح به چگونگی فرآیند آغاز و ادامه مذاکرات مستقیم بین ایران و آمریکا پرداخته است. وی می‌نویسد: اواخر فوریه گذشته، پس از اینکه شش قدرت جهانی و ایران گفت‌و‌گوهای هسته‌ای را در آلماتی قزاقستان به پایان رساندند، دو نفر از اعضای تیم مذاکره کننده هسته‌ای آمریکا به صورت مخفیانه به عمان پرواز کردند و در یک ویلای ساحلی با دو مقام آمریکایی که از واشنگتن آمده بودند، دیدار کردند.
ویلیام برنز، معاون وزیر خارجه و جیک سولیوان، مشاور امنیت ملی جوبایدن، معاون رئیس‌جمهور آمریکا، از واشنگتن عازم شهر بندری مسقط در دریای عرب شدند. پونیت تالوار، مشاور حوزه ایران کاخ سفید و روبرت اینهورن، مشاور کنترل تسلیحاتی وزارت خارجه نیز پس از گفت‌و گوهای آلماتی از قزاقستان راهی عمان شدند.
در روزهای آغازین مارس، مقامات آمریکایی، به همراه برخی از کارکنان دولتی و پشتیبانی لجستیکی، در ویلای کنار ساحلی که متعلق به قابوس بن سعید، سلطان عمان، بود اقامات کردند. دولت عمان بارها پیشنهاد کرده که به صورت محتاطانه و به دور از چشم رسانه‌ها میزبان گفت‌و‌گوهای بین ایران و آمریکا باشد.
در عمان، مقامات آمریکایی با هیأت ایرانی به ریاست علی اصغر خاجی، معاون وزیر امور خارجه ایران، دیدار کرد.
خاجی، معاون وقت امور اروپا و آمریکای وزیر امور خارجه، قبلا از سال 2008 تا 2012 به عنوان نماینده ایران در اتحادیه اروپا در بروکسل فعالیت کرده بود.
یکی از تلگراف‌های آمریکا که توسط ویکی‌لیکس افشاء شده نشان می‌دهد که خاجی در ژانویه 2008 در بروکسل، به همراه سعید جلیلی، رئیس وقت تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران در ضیافت شامی که به میزبانی خاویر سولانان، نماینده عالی اتحادیه اروپا و مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ترتیب داده شده بود، شرکت کرد. مقامات ناتو اعلام کرده‌اند خاجی اولین مقام ایرانی بود که طی سه دهه گذشته (مارس 2009) با ناتو دیدار کرد تا به بحث درباره افغانستان بپردازد.
وی پس از اینکه در سال 2012 به عنوان معاون وزیر خارجه ایران برگزیده شد، به عنوان دیپلماتی که بر مسائل اروپا و آمریکا نظارت داشت، به طور مداوم با مقامات سوئیسی که در غیاب روابط رسمی بین ایران و آمریکا به عنوان حافظ منافع این کشور در تهران فعالیت می‌کنند، دیدار می‌کرد. اما خاجی چهره‌ای نبود که برای دیدبانان غربی ایران شناخته شده باشد.
در مارس گذشته در عمان، تیم‌های خاجی و برنز به همراه میزبانان عمانی‌شان هر آنچه لازم بود را انجام دادند تا این دیدار در صفحه رادارها روئیت نشود. برنز، دومین مقام وزارت خارجه آمریکا، در چهار روز اول، بدون هیچ توضیحی، در هیچ یک از برنامه‌های عمومی ظاهر نشد. به همین ترتیب، وزارت امور خارجه و رسانه‌های ایران نیز چیزی درباره سفر خاجی به مسقط منتشر نکردند در حالیکه سفر وی به سوئیس در 7 مارس، چند روز پس از مذاکرات محرمانه با آمریکایی‌ها، توسط میزبانان وی در وزارت خارجه سوئیس اعلام شده و رسانه‌ها به پوشش آن پرداختند. هفته بعد، رسانه‌های عمانی دیدار رامین میهمان‌پرست، سخنگوی وزارت خارجه ایران به عمان، شامل بازدید از خبرگزاری عمان و ملاقات با وزیر اطلاع‌رسانی، را به صورت گسترده‌ای و همراه با تصاویر فراوان تحت پوشش خبری قرار دادند، گویی که مأموریتی انحرافی برای منحرف ساختن توجهات از سفر قبلی انجام شده است.
منبعی که اطلاعاتی درباره این دیدار داشت به المانیتور گفت: "هیأت آمریکایی در هر سفر به عمان در یک ویلای ساحلی که توسط دولت کنترل می‌شود، ساکن می‌شدند. تمام دیدارها با ایرانی‌ها در این مکان انجام می‌شد تا آمریکایی‌ها اطمینان یابند که هرگز ویلا را ترک نکرده و در معرض شناسایی توسط ژورنالیست‌ها و دیگران نخواهند بود."
منابع ایرانی و آمریکایی که درباره دیدار ماه مارس ایران-آمریکا در عمان گزارش داده‌اند اعلام کرده‌اند که اگرچه این ملاقات موجب مبادله‌هایی مستقیم و صادقانه‌تر نسبت به مذاکرات ایران و گروه 1+5 شد، اما عاملی برای گشایش و یک تغییر واقعی در مواضع هر دو طرف، قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری [ایران] در ماه ژوئن، نشد.
یکی از مقامات سابق آمریکایی گفت: "این مذاکرات مفید بودند اما پیشرفت زیادی حاصل نشد، زیرا رهبری ایران علاقه‌ای نداشت... این [دیدار] پایه‌هایی برای [تفاهم] پدید آورد ... مشخص بود که اگرچه مذاکرات دو جانبه صادقانه‌تر و فشرده‌تری می‌توانست وجود داشته باشد اما پیشرفت واقعی تا قبل از انتخابات ایران ممکن نبود."
یک مقام سابق دیگر آمریکایی به المانیتور اعلام کرد که دیدار دیگری برای ماه می برنامه‌ریزی شد اما ظاهرا ایرانی‌ها آن را لغو کردند.
عمان خطاب به آمریکا: ایران آماده آغاز گفت‌و‌گوهایی بی‌سر و صدا است
عمانی‌ها قبل از انتخاب باراک اوباما به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا، این کشور را تشویق می‌کردن تا وارد گفت‌و‌گوهای مستقیم با ایران شود. عمانی‌ها همچنین نمایندگان آمریکایی را به صورت مداوم درباره موضغع قاطبه مقامان ایرانی درباره این موضع مطلع می‌ساختند.
یکی از اسناد ویکی‌لیکس که در 7 دسامبر 2009 منتشر شد نشان می‌دهد که ریچارد شمیرر، سفیر آمریکا در عمان، در تلگرافی به واشنگتن نوشته است: "یوسف بن علوی، وزیر خارجه عمان، اعلام کرد این کشور می‌تواند به عنوان سازمان دهنده و میانجی هر دیداری باشد که آمریکا بخواهد با ایران داشته باشد – البته اگر به صورت مخفیانه انجام گیرد."
بر اساس تلگرافی که در آوریل 2009 توسط گری گراپو، سفیر سابق آمریکا در عمان، به واشنگتن ارسال شده است، عبدالعزیز الرواس، نماینده باسابقه سلطان قابوس در امور ایران و وزیر فرهنگ این کشور گفته بود: "ایران آماده است تا گفت‌و‌گوهایی بی‌سروصدا در سطح پایین با آمریکایی‌ها برگزار کند."
الوراس به سفیر آمریکا گفته بود: "آنها آماده هستند و می‌خواهند که شروع کنند و شما نباید صبر کنید. شما ابزار مذاکره بیشتری نسبت به آنچه آنها در دست دارند در اختیار دارید. از همه آنها استفاده کنید." وی در ادامه افزود که ایران و آمریکا منافع مشترکی نیز دارند به مانند نبرد علیه طالبان در افغانستان و نیز مبارزه با قاچاق موارد مخدر در آسیای مرکزی. "آنها دوست ندارند که این چیزها را بپذیرند اما به شما در منطقه نیاز دارند."
